Adet öncesi gerginlik, premenstrual sendrom(PMS), adet öncesi sendrom nedir?
Adet öncesi gerginlik veya Premenstruel sendrom (PMS)
kadınlarda adetten yaklaşık 1 hafta önce başlayan ve adet
olana kadar devam eden ruhsal ya da fiziksel birtakım
şikayet ve gerginliklere verilen isimdir. Tipik olarak
genellikle bu şikayetler genellikle adetin başlamasına 7-10
gün kala ortaya çıkar ve adet görülmesiyle birlikte azalır
ve 1-2 günde hızla kaybolur. Şikayetler bazen o kadar
şiddetli olur ki bu “adet öncesi gerginlik” veya
“premenstrual sendrom” kadınların normal hayatını dahi
engelleyebilen bir durumdur.
Premenstrual sendromun en sık görülen belirtileri nelerdir?
Adet öncesi gerginlik sendromunun belirtileri genelde adetten 5-7 gün önce başlar ve ruhsal bulgular özellikle sinirlilik, depresyon, yorgunluk, değişen cinsel istek, gerginlik, panik durumda olmak (hatta “panik atak” benzeri şikayetler), ruhsal yapıdaki değişiklikler, konsantrasyon güçlüğü ve fiziksel bulgular baş ağrısı, ödem- bacaklarda, karında veya memelerde şişkinlik, artan iştah, çeşitli yiyeceklere olan düşkünlüğün artması, artan kilo, akne, kabızlık, baş dönmesi ( vertigo ), adale ağrısı, çarpıntı görülmektedir. Bu dönemde kadınlardaki cinsel istekte ve cinsel dürtüdeki değişiklikler çok dikkat çekicidir.Kadınların büyük kısmında cinsel istekleri adet öncesi dönemde belirgin bir şekilde artar . Fakat bazı kadınlarda ise cinsel arzu ve cinsel dürtü adetten hemen sonra arttığı gibi, bazıları da en yoğun cinsel duyguları adet sırasında yaşamaktadır.
Premenstrual sendromun em önemli belirtilerinden hatta şikayetlerinden biri de vücutta su tutulması , ödem oluşması ve vücudun bazı yerlerinin (ellerin ve özellikle yüzün, memelerin) şişmesidir. Memelerin adet öncesi bu dönemde şişmesi dolgunlaşması, büyümesi ve ileri derecede hassaslaşması kadınlarda ciddi rahatsızlık ve şikayetlere sebep olabilmektedir.
Premenstrual sendrom, adet öncesi gerginlik neden oluşur?
-
Hormonal sebeplerden özellikle östrojen fazlalığı veya progesteron eksikliği ve bu iki hormon arasındaki dengesizlik önemli rol oynamaktadır. Ayrıca prolaktin hormonu , büyüme hormonu, tiroid hormonu, LH, FSH, antidiüretik hormon, insülin hormonu ve kortizol seviyelerindeki kısmi değişikliklerin de permenstrual sendroma ( adet öncesi gerginlik) sebep olabileceği bilinmektedir.
-
Magenezyum , çinko B6 vitamini ve A vitamini seviyelerinde dengesizlik, yetersizlik.
-
Bastırılmış , kıstlanmış cinsel arzu ,cinsel libdo ve cinsel stres önemli bir faktördür.
-
Depresyona yatkınlık, panik atak şikayetleri olması altta yatan neden olabilir.
Premenstrual sendrom, adet
öncesi gerginlik nasıl tedavi edilir?
Öncelikle
bazı ilaçlar denenebilinir. Doğum kontrol hapları,
progesteron ilaçları , ağrı kesiciler ,idrar söktürücüler ve
doktor gerekli gördüğü takdirde bazı hafifi antidepresan
ilaçlar kullanılır.
Diyete
de dikkat etmek gerekir.Karbonhidrattan
zengin ve düzenli diyet önerilir.Özellikle “zencefil çayı”
günde 2-3 bardak tavsiye edilir.Son dönemde “akşam sefası
çiçeği” de sıklıkla kullanılmaktadır ve. E vitamini, B6
vitamini ve 1000 mg kalsiyum da fayda sağlamaktadır.
Yoğun aerobik egzersizleri ve yoga çok
rahatlatıcıdır. Düzenli bir şekilde haftada 4 kez 30 dakika
süreyle "aerobik” de “yoga “gibi tavsiye edilmektedir.
“Aromaterapi”,gevşeme teknikleri,meditasyon ve yoga ağrıyı
azaltır ve zindelik sağlarlar.
Ameliyat ise tavsiye edilmez,
son
çaredir. Bazı merkezlerde ailesini tamamlamış ve çok
şiddetli dayanılmaz şikayetleri olan kadınlarda nadiren
“laparaskopi “ile yumurtalıklar alınmaktadır .
...
