Myom, rahim adelesinden gelişen , halk arasında "ur" diye
bilinen iyi huylu bir tümördür. 20-35 yaş arasındadaki
kadınların %20'sinde görülür. Yaş ilerledikçe, myom
insidansında da artma olmaktadır. 45 yaş üzerindeki
kadınların yaklaşık %40'ında myom vardır.
Hiç doğum yapmamışlarda daha sık rastlanır. Bazı ailelerde
daha sık görülür. Menopozdan sonra görülmez ve hatta var
olan myom, menopozla birlikte gerileyebilir.
Myom, rahim duvarında yerleştiği yere göre bazı belirtilere
neden olmaktadır. Myomlar, büyüklükleri, sayıları ve
rahimdeki yerleştikleri yere göre genel olarak üç belirtiye
neden olmaktadır. Bunlar kanama, ağrı ve infertilite
(kısırlık)'dır.
Rahim iç duvarına yerleşen myomlar en çok kanamaya neden
olmaktadır. Rahimde myom olduğu zaman, kadında adet
kanamaları artar ve pıhtılı bir kanama meydana gelir. Adet
kanamalarinda çok kan kaybına maruz kalan kadının dermanı ve
gücü kalmaz ve enfeksiyonlara sıkça yakalanır. Bu durumda
kadın hemen doktora gitmelidir.
Myom belirti vermezse, kadınlar bunu fark edemez ve doktora
da gitmemisse, myom rahim içinde büyümeye devam eder. Büyük
hacimdeki myomlar da bulundukları yere göre ağrı ve bası
belirtilerine neden olmaktadır. Her şeyden önce hasta,
rahminde aşağıya doğru çekilme ve sanki bir ağırlık varmıs
gibi bir hisse kapılır.
Rahmin ön yüzünde olan myomlar, mesaneye baskı yapacağından,
hastalar sık sık idrara çıkar ve zaman zaman idrar yaparken
yanma hissederler. Rahmin arka yüzünden gelişenler ise,
kalın barsağa baskı yapacağından, defekasyon problemlerine
neden olabilir.
Myomlar, rahim içini bozarak, rahimde şekil bozukluğu
yaparak, sperm geçisini engelleyerek, rahim kasılmalarına
neden olarak, ve tuba trasesini bozarak infertiliteye
(kısırlığa) neden olurlar.
Myomlar genel olarak yüzde 5-10 arasında infertiliteyle
birliktedir. Ama sadece myomların neden olduğu infertilite
oranı yüzde 2-3 kadardır.
Rahimde myom olmasına rağmen gebelik de oluşabılır. Bu
durumda, gebeliğin erken dönemlerinde yani ilk 3 ayında myom
büyür. Daha sonra küçülebilir, değişmeyebilir veya büyümeye
devam edebilir. Bunu önceden kestirmek zordur.
Myom düşüklere neden olabilir, bebek gelişmesi tam
olmayabilir, bebeğin eşi zamanından önce yani hamilelik
sırasında yerinden ayrılır ve bebek ölür, annenin hayatı da
tehlikeye girebilir. Eğer gebelik miadına kadar devam
ederse, bebek başıyla değil, poposuyla gelebilir, yan geliş
olabilir, ağrılar başlamayabilir, ve doğumdan sonra da
kanama fazla olabilir.
Bu nedenle rahimde myom varsa ve bir gebelik planlanıyorsa,
myom mutlaka ameliyatla çıkartılmalıdır. Sonra gebeliğe izin
verilmelidir. Ama myoma rağmen gebelik oluşmuşsa, hiçbir şey
yapmadan gebe daha sıkı takip edilmeli, gebeliğin ileri
dönemlerinde dayanılmaz ağrılar oluşursa, gebelik dikkate
alınmadan myom çıkartılmalıdır. Usta bir cerrah, bebeğe
zarar vermeden myomu rahatlıkla alabilir.
Gebelikte myomun belirtisi yoksa, doğum beklenir. Doğumda
rahmin dış yüzündeki myomlar alınabilir. Ama geniş tabanlı
oturmuş büyük myomlar çıkartılmamalıdır, çünkü
durdurulamayan kanamalara neden olunabilir.
Myomların kesin tedavisi ameliyattır yani myom ameliyatla
çıkartılır.
Hiç bir ilaç myomu ortadan kaldırmaz. Bazı ilaçlar, myomu
küçültürse de, ilaç kullanılırken hasta menopoza
gireceğinden, hastada menopoz belirtileri ortaya çıkar.
Ayrıca, myomu küçültmek için ilaç kullanılırsa o myomun
ameliyatla çıkartılması zordur, ameliyatta kanama fazla
olur.
İyi eğitim almış, tecrübeli bir doktor, üreme çağında ve
çocuk arzu eden kadınlarda myomun büyüklüğü, sayısı ve
yerleştiği yer ne olursa olsun, rahime zarar vermeden myomu
çıkartabilmelidir. Bunu yapamıyorsa, zaten myoma
dokunmamalıdır.
Myomlar laparoskopi yapılarak da çıkartılabilir. Bunun
kararı, myomun sayısı ve büyüklüğü ile ilgilidir. 6 cm'den
büyük olanlar, 4 adetten fazla olanlar, tubalara yakın
yerleşenler ameliyatla çıkartılmalıdır. Saplı olanlar ise,
laparoskopi ile çıkartılabilir.
Myom çıkartıldıktan 4 ay sonra, hasta arzu ederse, gebeliğe
izin verilir.
Hasta menopoza yakınsa ve myomun hiç bir belirtisi yoksa,
tedavisi de gerekmez.
(Kaynak:Prof.Dr.Mülazım Yıldırım dersnotları)
...
