Hamilelikte,
Gebelikte Ve Lohusalıkta Pilates Nedir?
Doğum Sonrası Pilates Nasıl Yapılır?
Pilates, kas-iskelet sisteminin kondisyonunu arttırmak için Alman fizyolog Joseph Pilates tarafından geliştirilmiş özel bir egzersiz metodudur. Pilates nefes ve gevşemeyle vücut düzgünlüğünü, esnekliğini ve güçlenmeyi sağlar. Tekniğin ana özelliği düzgün vücut mekaniğini kullanma, omuz ve kalça kuşağını stabilize etme, dengeli solunum eğitimi vererek kasları büyütmeden kuvveti artırmaktır. Pilates hareket kolaylığı için dengeli kas yapısını ön plana çıkarır. Zihinsel farkındalığı, fiziksel hareket ve egzersizle birleştirerek bedeni "içten dışa" çalıştırır. Pilates, bedendeki güçsüz bölgeleri güçlendirerek ve yanlış alışkanlıkları düzelterek kas dengesi sağlar ve bedeni yeniden yapılandırır. Sağlam eklemler ve güçlü bir sırta sahip olmak, esnekliğin artması pilatesin sağladığı pek çok yarardan yalnızca birkaçıdır. Pilates, kadın-erkek ve her yaştan insan için ideal bir egzersiz sistemi olmakla beraber özellikle hamilelikte, hamileliğin ilk aylarından son aylarına kadar kadını doğuma hazırlayan, güçlendiren, doğum sonrasında da tekrar eski formuna hızla dönebilmesini sağlayan mükemmel bir egzersiz sistemidir.
Pilates Tekniği Kimler Tarafından Kullanılmaktadır?
Günümüzde
tüm dünyada başta sporcular ve dansçılar olmak üzere
öğrencilerden çalışanlara, ev hanımlarından ünlülere pek çok
kişi tarafından uygulanan Pilates tekniği; ağrılar, kronik
hastalıklar, bitkinlik, kas dengesizlikleri, sertleşmiş
eklemler, dolaşım bozuklukları, doğum öncesi ve sonrası
problemler gibi pek çok rahatsızlığın tedavisinde de
kullanılmaktadır. Pilates tekniği, tüm dünya çapındaki
hastaneler ve fiziksel terapi merkezleri tarafından gebeleri
doğuma hazırlamakta da kullanılmaktadır.
Pilates Yalnız Başına Yapılabilinir Mi?
Yurtdışında ve özellikle Amerika'da çok kişi ve gebe pilates
egzersizlerini bu konuda uzman merkezlerde yapmaktadırlar.
Ülkemizde de son yıllarda Pilates için olan ilgi artmakta ve
büyük şehirlerde uygulamanın yapılabildiği özel merkezler
bulunmaktadır. Gebe ve loğusa için ise ayrı egzersiz
merkezleri henüz yaygın olarak bulunmamaktadır. Pilatesin
kendi başına yapılması sakıncalıdır ve mutlaka bir eğitmen
ve bu konuda uzman birinin gözetiminde ve yönlendirilmesinde
yapılmalıdır, aksi takdirde riskleri vardır. Bel bölgesi ve
omurga, leğen kemiği, bilekler, dizler ve bütünüyle beden
hormon değişimi nedeniyle sakatlanmalara oldukça müsait hale
gelmiştir. Yanlış yapılan uygulamalar beli ve
kuyruksokumunu, sırtı, boyunu sakatlayabilecektir. Özellikle
bel bölgesinde geri dönüşü zor zedelenmeler olmaması için
çok dikkat ve kontrollü hareket gereklidir.
Gebelikte Pilates Neden Uygulanır ?
Hamilelikte oluşan birtakım
hormonal değişikliklerin etkisiyle eklemlerde gevşeme olur.
Buna gelişen ve büyüyen bebeğin ağırlığı da eklenince
vücudun ağırlık merkezi yer değiştirerek bel eğiminin öne
doğru artmasına neden olur. Bu da beraberinde sırt eğiminin
de artmasını ve bel-sırt ağrılarını getirir. Yine bebeğin
ağırlığıyla pelvik taban kasları da zayıflar ve gevşer.
Hamilelikte pilates egzersizlerini yaparken amaç bu
stabilite silindirini korumak ve bunu yaparken de mutlaka
nefesle kombine etmektir. Pilatesin bir takım prensipleri
vardır. Bunlar:
* Konsantrasyon: İnsan biyopsişik bir varlıktır. Bu nedenle pilateste vücut ve akıl arasındaki farkındalık çok önemlidir.
*Solunum: Yaşamın ilk aktivitesidir. Doğduğumuz zaman kimse bize öğretmeden ilk yaptığımız şey nefes almak değil midir!
*Merkezde odaklanma: Her şey stabilite silindirini korumakla başlıyor.
*Kontrol: Kaslarımız bizim kontrolümüz altında olmalıdır.
*Kararlılık: Aktiviteyi sürdürmek gerekir.
*Harekette alışkanlık: Mutlaka egzersizi yapmak alışkanlık haline getirilmelidir.
*Rutin:
Haftada 4 kez 15-30 dk mutlaka yapılmalıdır.
Hamilelerde Pilates Egzersizlerinin Prensipleri Nelerdir?
1-Konsantrasyon
Pilates egzersizlerinde konsantrasyon esastır.
Vücudun her parçası bir uyum içinde ve doğru duruşları
muhafaza ederek hareket etmelidir. Bunları yaparken
imgelemeleri kullanmak konsantrasyon ve hareketleri
hissetmek açısından önem kazanır. Aynı zamanda hareketin
içinde olmak, hissetmek beyni günlük hayattan uzaklaştırdığı
için rahatlatıcı bir etki de sağlamaktadır.
2-Nefes
Pilates egzersizlerinde nefes büyük önem taşımaktadır.
Nefesin alındığı ve verildiği konumlar, hareketten harekete
dikkatle takip edilmelidir. Nefesin alınışı burundan içeri
akarcasına derin ve verilişi ise ağızdan sesli ve iç
geçirircesine olmalıdır.
3-Kuvvet
Beden kuvvetinin arttırılması, karın- bel- kalça
bölgelerinin birbirleriyle desteklenen ve artan gücü
sayesinde sırt, omurga bütünü, bel ve pelvik bölgeyi iyice
dirençli hale getirmektedir. Kontrol edilebilirliği artan
beden doğuma hazır ve doğum sonrasında daha kolay
toparlanabilir olacaktır. Hamilelik boyunca değişen vücut
dengesi boyunda, omuzlarda, sırtta, belde, kuyruk sokumunda
pek çok gerilime sebep olacaktır. Bu bölgelerin
güçlendirilmesi gerilimleri azaltacak ve gerilimlerin
yaratacağı rahatsızlıkları da engelleyecektir. Karın
kaslarının omurgaya yakın durmasını sağlayan pilates
egzersizleri ile doğum sonrasında karnın düzleşmesi,
sıkılaşması daha kolay olduğu gibi, bel bölgesi de
incinmelere karşı daha dayanıklı olacaktır.
4-Hareket Akışı
Pilates egzersizlerinde hareketlerde keskin geçişler
ve sertlikler yoktur. Hareketler sürekli ve ağır akan
devinimler halinde ve kontrollü olarak yapılır. Bu
devinimleri süreğen bir şekilde yaparken, nefesin kullanımı
ve imgeleme ile konsantrasyonun bütünlüğü pilatesden
alınabilecek sonuçların mükemmelliği ile doğru orantılıdır.
5-Gevşeme
Pilates egzersizlerinde tüm prensipler birbirini
dengelemekte ve büyük önem taşımaktadır. Ama gevşeme,
özellikle hamilelikte daha da önemlidir. Hamilelik ruhsal
olarak fazlasıyla yıpratıcı olabilir, hassasiyet fazladır.
Gevşeme ile beraber, imgelemeler ile dikkatin harekete ve
hareketi yöneten gövde bölümüne odaklanması, nefesin
akışıyla bir uyum içinde olmasıyla sağlanan rehabilitasyon,
anne adayını daha da rahatlatır.
Hamilelikte Pilates Uygulamasına Ne Zaman Başlanmalıdır?
Hamilelerde pilates, gebeliğin
ortalama 12.-16. haftasında başlanmalı ve haftada 1 kez
düzenli olarak doğuma kadar devam edilmelidir. Genellikle bu
eğitim 4-12 kişilik gebe toplulukları ile yapılmaktadır.
Pilates Egzersizleri Gebelikte Ne Sıklıkta Yapılmalıdır?
Egzersizler günde 5 kereden başlanıp yavaş yavaş 10 kereye
kadar çıkarılabilir. Bir çalışma seansının süresi 30 dk yı
geçmemelidir. Daha önce hiç egzersiz yapmadıysanız günde 5
dk egzersiz yaparak başlayabilirsiniz ya da egzersizleri gün
içine yayabilirsiniz. İdeal olanı tüm egzersizleri yaymadan
30- 45 dk lık egzersiz seansları içinde bitirmektir.
Pilates Egzersizlerinin Hamilelik Ve Loğusalıkta Sağladığı
Faydalar Nelerdir?
• Sindirim
sorunlarından kaynaklanan hazımsız, gaz gibi problemler de
seçilen doğru egzersizlerle azaltılır.
• Bacaklarda, ayak bileklerinde, eller ve kollardaki ödem
aynı şekilde pilates ile devinimler halinde yapılan
akıcılığın içinde med-cezir’de olduğu gibi geriye çekilerek
hamileyi rahatlatır. Şişmelerden kaynaklanan, gerginleşip
acımaya başlayan deri gevşeyecek, şişler de inecektir.
• Bel ağrıları ve kilitlenme diye ifade edildiği şekliyle
bel bölgesinde hareketleri kısıtlayan, hatta durduran acılar
da pilates egzersizleri ile minimuma inmektedir. Pilates
yapmadığında benzer bir sıkıntı ile hareket edemeden kalan
kadın, pilates yapıyorsa panik yapmadan kontrol
edebileceğini bildiği bölgelerini hareket ettirerek ve
nefesini ayarlayarak bu zor durumu atlatabilmektedir.
• Gevşeme egzersizleri, hamileliğin her döneminde artış
halinde olan duygusal dalgalanmalarda çıkış olabilmekte,
gece yatarken yatakta veya sabah uyanırken yapılabilecek
basit egzersiz ve nefesler ile rahat bir uykuya geçiş ve
zinde olarak güne başlangıç yapılabilmektedir.
• Hamilelikte, lohusalıkta pilates egzersizlerinde,
gerilimlerin azaltan ve dengeyi arttıran pilates topları
kullanılmaktadır. Bu topların farklı ebatlarda olanlarının
kullanımıyla çeşitlilik ve amaca uygunluk sağlanır. Ayrıca
minder egzersizleri, yastıklar, rulo yapılmış havlular, sopa
kullanımı ile de vücudumuzda bütün bölgeler
çalıştırılmaktadır.
Kas
Ve İskelet Problemi Olan Gebe Ve Lohusalarda Pilates
Uygulamalarının Ek Yararları Nelerdir?
Değişik kas problemleri, skolyoz, omurga şikayetleri, bel
fıtığı, geçirilmiş ortopedik ameliyatları olan veya doğuştan
kalça çıkığı olan gebelerde özellikle Pilates egzersizleri
düzenli olarak en az 3-6 ay yapıldığında iskelet ve kas
sistemi üzerine ek katkılar sağlamaktadır. Aslında bu tip
problemleri olan kadınlara hamile kalmadan önce Pilates
egzersizlerine başlamaları tavsiye edilmektedir. Sağladığı
ek yaralar:
- Vücut farkındalığı yaratır,
- Duruşu düzelterek duruş bozukluğunun neden olacağı kas iskelet sistemi problemlerinden korur,
- Ağrıların ve şikayetlerin tekrarlanmasının ortadan kaldırır,
- Vücudun daha esnek olmasına yardımcı olur,
- Özellikle omurga olmak üzere, tüm eklem hareketleri üzerinde kontrol sağlar,
- Denge ve koordinasyonun arttırır.
Güçlendirme Ve Vücut Düzgünlüğü
Egzersizleri Nasıl Uygulanır?
*Pelvik tilt egzersizi: Bel bölgesinin hareketliliğini arttırmak, belin öne doğru eğiminin artmasını önlemek ve bu şekilde oluşabilecek bel ve sırt ağrılarının önüne geçmek amacıyla yapılmaktadır.
Bu egzersiz oturma, ayakta durma ve sırtüstü pozisyonlarında yapılabilir. Sırtüstü pozisyonda dizlerinizi büküp ayak tabanlarınızı yere basın. Bu pozisyonda bir elinizi belinizin altına yerleştirin ve belinizi yere doğru bastırarak elinizi belinizle yer arasında sıkıştırmaya çalışın. Burada sesli sesli 5’e kadar sayıp gevşeyin. Bu egzersizde kesinlikle nefesinizi tutmamaya dikkat edin. 5 defa tekrarlayın. Unutmayın sırtüstü pozisyonda 5 dk dan uzun kalmamalısınız. Aynı egzersizi oturma ve ayakta durma pozisyonlarında da tekrar edin.
*Kedi-deve egzersizi: Bu egzersizde yine bel bölgesinin hareketliliğini arttırmaya yöneliktir.
Emekleme pozisyonunda eller ve dizler omuz genişliğinde açık olacak şekilde durun, sonra karnınıza iyice aşağı doğru sarkıtın ve başınızı da iyice yukarı kaldırın.(sanki bir kedi gibi) Şimdi de sırtınızı iyice yukarı doğru yuvarlayın ve başınızı iyice öne eğin. (Sanki bir deve gibi) Bu iki hareketi de 5’ er kez tekrar edin.
*Çömelme: Bu egzersiz bacaklarınız kuvvetlendirmeye yöneliktir. Aynı zamanda pelvik tabandaki kasları gerer. Doğum yaparken güçlü pelvik kaslar yardımcıdır.
Koltuk veya sandalye sırtı gibi sağlam bir desteğe tutunun. Ayaklarınız omuz genişliğinde açın. Sandalyeye oturur gibi çömelin. Bunu yaparken topuklarınızın yerden kalkmamasına ve sırtınızın düz olmasına dikkat edin ve dizlerinizi hafifçe yanlara çevirerek bunu yapın. Bu pozisyonda 5 e kadar sayın ve başlangıç pozisyonuna dönün. Bu egzersizi de 5 kez tekrar edin.
*Kol için
güçlendirici egzersizler:
Bu egzersizler kol, üst göğüs ve omuzlarınızdaki gücü
arttırmaya yardımcıdır. Kol egzersizlerini oturarak veya
ayakta yapabilirsiniz.
Kolunuz vücudunuzun yanında başlayın, dirseğiniz düz olacak
şekilde kolunuzu öne doğru kaldırın. Bu pozisyonda 5 e kadar
sayın ve kolunuzu aşağı indirin. Yine kolunuz vücudunuzun
yanında başlayın, dirseğiniz düz olacak şekilde kolunuzu
yana kaldırın. Bu pozisyonda 5 e kadar sayın ve kolunuzu
aşağı indirin. Kolunuz vücudunuza yaslayın, avuç içiniz
yüzünüze bakacak şekilde direğinizi bükün ve düzeltin. Tüm
bu egzersizleri 5 er kez yapın ve diğer kolunuzda da
tekrarlayın.
Pilates Solunum Egzersizleri Nasıl Yapılır?
Gevşemenin sağlanabilmesi için kontrollü bir solunum şarttır. Solunum egzersizleri gevşeme ve aktivite için gereken maksimum konsantrasyonun sağlanması aynı zamanda enerji harcanmasının azaltılmasında etkilidir. Doğum stresi altında kolayca uygulanabilecek 3 temel solunum egzersizi vardır. Solunum egzersizleri yapılırken dikkat edeceğiniz ilk nokta nefes alırken ağzın kapatılması ve burundan nefes alınması, nefes verirken ise ağızdan verilmesidir.
1. Hafif soluma: Bu tür soluk alıp verme sancının zirvede olduğu anda yararlıdır. Burnunuzdan akciğerlerinizin üst kısımlarına doğru hafif hafif nefes alıp verin. Eşiniz kürek kemiklerine elini koyarak nefes alışınız sırasında kemiklerin hareket ettiğini hissetmelidir.
2. Derin soluma: Bu tür nefes alıp verme ise sancıların başında ve sonunda rahatlatıcıdır. Burnunuzdan akciğerlerinizin altlarına doğru derin derin nefes alın. Eşiniz elini belinizin yanlarına koyarak göğüs kafesinizin hareket ettiğini anlayabilir. Şimdi nefesinizi hafifçe dışarı vermeye yoğunlaşın. Ardından doğal düzende nefes alıp verin.
3. Sık
soluma:
Doğum ağrıları sırasında rahim ağzı tam açılmış olmasa da
ıkınma hissi gelebilir. Bunu önlemek için iki kez üst üste
kısa nefes alıp bunu bir defada verin. Bu bir köpeğin
solumasını andırır tarzda sık ve sığ bir solunumdur.
Gevşeme Egzersizleri Nasıl Yapılır?
Doğum esnasında rahim kasılmaları ağrılıdır ve gevşeme bu anda çok önemlidir. Ayak bileğinizden, yüz kaslarınıza kadar bütün eklemlerinizi ve kaslarınızı gevşetin. Bunun için isterseniz eşiniz size komut verebilir. (Örneğin sırasıyla ayak parmaklarınızı, ayak bileğinizi, dizinizi, bacağınızı, kalçanızı, omuzlarınızı, dirseğinizi, el bileğinizi, parmaklarınızı, kolunuzu, boynunuzu, ağzınızı, yanaklarınız ve kulaklarınızı, göz kapaklarınızı, kafanızı gevşetin) Her noktanın gevşediğini hissedin. Gevşeme hissi uykuda olmak gibidir. Odanın sıcak ve sessiz olması ve müzik dinlemek gevşemeyi kolaylaştırıcı faktörlerdir.
...