Polikistik Over Sendromu Ve Sık Sorulanlar
Polikistik Over Nedir?
Polikistik keli anlamı ile , “birçok kist” anlamına gelir. Polikistik over varsa, overlerinizde birçok küçük foliküller (kistler) gelişir. Ancak, bu foliküller çoğu kez tam olarak gelişmez. Dolayısıyla her ay yumurtlamazsınız. Polikistik over li bazı kadınlar hiç yumurtlamaz. Ayrıca, overlerinizde ürettiğiniz hormonların dengesi de kısmen değişir. Normalden daha fazla erkeklik hormonu olan testosteron üretirsiniz.
Polikistik Over Neden Olur?
Yaklaşık olarak her 10 kadından 1’i belirli bir düzeyde
polikistik over
geliştirir. Kesin nedeni tam bilinmemektedir. Birkaç etkenin rol
oynaması olasıdır.
•
İnsülin’in
polikistik over oluşumunda
büyük bir etken olduğu düşünülmektedir. Polikistik over birçok kadında insülin direnci
vardır. Bunun anlamı, kandaki şeker düzeyini kontrol altına
alabilmek için kandaki insülin düzeyinin normalden daha
yüksek olması gerektiğidir. Yüksek insülin düzeyleri ,overlerin
çok fazla testosteron yani erkeklik hormonu üretmesine yol
açar. Yüksek insülin ve testosteron düzeyleri, yumurtaların
gelişmesini engeller. Bunun sonucunda da yumurtalar tam
olarak gelişmeyebilir.
•
Luteinising hormonu (LH)
polikistik over oluşumunda
rol oynayabilir. LH hipofiz bezinde üretilir. LH,
overlerin yumurtlamasını ve bazı hormonları üretmesini
teşvik eder ve LH seviyesinin yüksek olması overleri
anormal yönde etkileyebilir ev sağlıklı yumurtlama olmaz .
Yapılan bir çalışmaya göre Polikistik Over li her 10 kadının
yaklaşık 4’ünde yüksek LH düzeyi vardır.
•
Genetik
yapı önemlidir. Bir veya daha fazla genin overlerinizi LH ya da insüline daha duyarlı yapması
olasıdır. ,polikistik over tam olarak kalıtsal
olmamakla birlikte, bazı ailelerde çok sık görülebildiği de
bir gerçektir.
•
Aşırı
kilolu
iseniz, polikistik over oluşumuna katkısı olabilir. Aşırı yağ, insülin direncini daha
da
kötüleştirir ve insülin düzeyinin hızla yükselmesine yol açar.
Ancak, polikistik over de aşırı kiloya ve obesiteye katkısı olan bir
neden olabilir. Çünkü, yüksek insülin düzeyleri de kilo
artışına katkıda bulunabilir. Kısacası polikistik over de
şişmanılı daha da arttırabilir.
Polikistik Over Şikayetleri Bulguları Nelerdir?
Adet sorunları polikistik overli her 10 kadının yaklaşık 7’sinde
görülür. Düzensiz ya da hafif adetlerin yanı sıra hiç adet
olmaması (amenore)da olasıdır. Kısırlık sorunları -
gebe kalabilmeniz için yumurtlamanız gerekir. Her ay
yumurtlamayabilirsiniz, polikistik over li bazı kadınlar hiç
yumurtlamazlar ve sonuçta polikistik over kısırlığın en yaygın
nedenlerinden biridir. Tüylenme (hirsutizmus)
polikistik over li kadınların yarısından fazlasında
görülür. Fazla erkeklik hormonu testosteron bu tüylenmeden sorumludur.
Tüylenme başlıca, yüzde, alt karında ve göğüste
gerçekleşir. Sivilce (akne), normal ergenlik çağından sonra da devam
anormal bir şekilde edebilir.Bazı kadınlarda ise kafadaki saçlarda incelme
ve seyrelme görülebilir.Kilo artışı – Ppolikistik over ’li her 10 kadından yaklaşık 4’ü aşırı
kilolu ya da obezdir, kilo almaya bir eğilim vardır.
Polikistik Overde Şikayetler Ve
Bulgular
Zaman Başlar?
Polikistik Overin bulguları tipik olarak 10’lu yaşların sonlarında ya da 20’li yaşların başlarında başlar.Polikistik Overin ’li her kadında bu semptomların hepsi görülmeyebilir. Örneğin, Polikistik Overin li birçok kadında fazla tüylenme olmakla birlikte, adetler normaldir ve kısırlık görülmez. Semptomların şiddeti hafif ile ağır arasında değişkenlik gösterebilir. Semptomlar, yıllar geçtikçe de değişebilir.
Polikistik Over Tedavi Edilmediğinde Uzun Dönemde Ne Gibi Sorunlara Yol Açar?
Polikistik Overin niz varsa, yaşamınızın ileriki yıllarında şeker hastalığı (diabet), yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol riskiniz vardır anlamına da gelmektedir. Bu sorunlar, ileriki yaşlarda inme, felç ve muhtemelen kalp hastalığı riskini artırır. Bu artan sağlık risklerinin asıl nedenleri, uzun vadeli insülin direnci, aşırı kilo ve diğer hormon değişiklikleridir. Eğer hiç adet görmüyorsanız ya da çok nadir olarak adet görüyorsanız, rahim kanseri riskiniz ortalamadan daha yüksektir.
Tanıyı Koymak İçin Test Gerekli Midir?
Polikistik Overin
teşhisini kesinleştirmek ve diğer hormon dengesizliklerini
dışlamak için test yapılması önerilebilir.
Bazı hormonları ölçmek için kan tahlili yapılabilir.
Örneğin,
Polikistik Overin
li kadınlarda yüksek olma eğilimindeki
testosteron ve LH mutlaka bakılmalıdır. Overlerin ultrason ile
incelenmesi önerilebilir ve ultrasonda
hafif genişlemiş overlerde birçok küçük folikül (kist)
olarak kendini gösteren tipik
"Polikistik Over"
görünümünü algılayabilir.
Polikistik Over
tedavisi nedir?
Polikistik Over
in kesin tedavisi yoktur. Ancak, semptomlar ilaçlarla
kısmen tedavi
edilebilir. Tedavide maksimum başarılı olmak için
Eğer aşırı kilolu iseniz mutlaka kilo
vermelisiniz:
Kilo
verilmesi, polikistik over li kadınlarda yaygın olan yüksek insülin
düzeylerinin düşürülmesine önemli bir şekilde yardım eder. Bu da, testosteronu
düşürme doğrultusunda ikincil bir etki yapar. Ardından,
tabii ki sağlıklı yumurtlama olasılığınız yükselir sonuçta
da varsa, adet ve kısırlık
sorunlarınız düzelir. Ayrıca, tüylenme ve sivilce sorunları
da daha kolay çözülür.
Tüylenmenin tedavisi, hirsutizm tedavisi:
Tüylenme (hirsutuzm) , kanda testosteron, yani “erkeklik” hormonu düzeyinin
yükselmesi nedeniyle oluşur. Tüylenmeye karşı ilaç tedavisi de vardır. Bu ilaçlar,
ürettiğiniz testosteron miktarını azaltma ya da
testosteronun etkilerini bloke etme yöntemleriyle çalışırlar.
Tüylenme tedavisi için kombine
doğum kontrol hapı kullanılabilinir.
Siproteron asetat, bir “anti-testosteron” ilacıdır. Bu ilaç
genellikle östrojen ile birleştirilerek, Diane 35 veya
Gynelle adı
altında ülkemizde özel bir doğum kontrol hapı şeklinde sunulur.
Eğer Diane 35
, Gynelle etkili olmazsa veya uygun değilse,
bazen diğer antitestosteron ilaçları da denenebilir.
Tüylenmeyi tedavi eden ilaçların tam etki göstermesi ve
etkilerinin belirgin olabilmesi için ortalama 3-9 ay gerekebilir. Bu
ilaçları almaya devam etmeniz gerekir; aksi takdirde tekrar
tüylenme kendiliğinden oluşur.u ilaçlar mutlaka bir
jinekolog kontrolunda verilmelidir.
Adet
sorunlarının ve adet düzensizliklerinin tedavisi:
Hiç
adet görmeyen ya da nadiren adet gören bazı kadınlar, uzun süre hiç adet
görmeyen kadınların rahim kanserine yakalanma riski artar.
Dolayısıyla, düzenli adet sağlaması nedeniyle, polikistik
over ’li bazı
kadınlara doğum kontrol hapı almaları önerilir. Başka bir seçenek de, her ay birkaç gün progesteron hormonu almaktır.
Kısırlık sorunları, klomifen sitrat ve metformin kullanımı:
Polikistik
over li bazı kadınlar bazen yumurtlar, bazıları ise hiç
yumurtlamaz vey kalitesiz yumurtar. Eğer yumurtlamıyor ve gebe kalmak istiyorsanız,
kısırlığa karşı mevcut tedaviler çok iyi sonuçlar
vermektedir. Bu konudaki en yaygın tedavi,
klomifen sitrat
( klomen , gonophene ) adlı bir ilaçtır. Bu ilaç yumurtlamanızı
sağlayarak çalışır. Riskleri dolayısı ile tüm kısırlık
ilaçları gibi klomifen sitrat da mutlaka doktor kontrolu ile
kullanılmalıdır.Ancak, obes aşırı kilolu iseniz gebe kalma
olasılığınızın çok düşük olduğunu unutmayınız. Kısırlığa
karşı, diğer tedavilerin yanı sıra, eğer uygunsa bir
dietisyen eşliğinde kilo
verilmesi önerilir.
Metformin
;Metformin,
bazı şeker hastalarının tedavisinde kullanılan antidiabetik bir ilaçtır. İnsülin direncine karşı çıkmaya yardım eder. İnsülin
direncinin, polikistik over in başlıca nedenlerinden biri olduğu
düşünülmektedir. Metformin tedavisi hakkında araştırma
çalışmaları yapılmaktadır ve sonuçlar da çok iyidir. Bu tedavinin ileride
polikistik over için
daha yaygın olarak kullanılması olasıdır. Son zamanlarda
yapılan bir çalışmada, polikistik over de daha yüksek yumurtlama ve
hamile
kalma olasılığı geliştiği sonucuna varılmıştır.
...